10-09-2008Os pes do consorcio
Opinión: por Valentín García Gómez
Moito e ben se ten falado nesta páxina da nosa CTNL sobre os consorcios que puidemos albiscar non hai moito tempo. Consideramos que para nós é o máis importante actualmente, e así polos calores do verán, viñéronme á cabeza varias causas, que moitas veces non son contempladas como eixes principais do seu funcionamento, pero polas que a figura dun consorcio de planificación lingüística se nos fai tamén moi necesaria agora mesmo, xusto nos tempos que corren e coas cousas que ocorren.
Curiosamente moitas delas comezan por “p”, e con elas xoguei un pouco a dar pinceladas, cun incerto aire de polca, tocada ao meu xeito, pois é ritmo da seitura e tamén de festas e romarías estes días en todas as parroquias de Galicia.
Van xa alá dez anos da reivindicación por parte dos profesionais da normalización lingüística dun ente que nos planifique, coordine e en definitiva axude, algo tan difícil, que segue sen facerse realidade. A constitución do consorcio, é algo que temos todo o dereito de reivindicar despois de tempo traballando nos distintos servizos lingüísticos do país, “inventando” o noso futuro día a día, con moitos máis atrancos ca medios, e aínda así fixemos avanzar un proceso normalizador que para terse desenvolvido nestas condicións, nos ten dado a satisfacción de importantes logros.
Esta traxectoria, eu creo que exemplar, -e pola parte que máis coñezo, non debo pasar sen reivindicar o alto grao de normalización alcanzado pola Administración Local- facúltanos sobradamente para solicitar da Xunta de Galicia un medio que nos permita abordar os tempos vindeiros con efectividade e garantías no noso traballo, e aí xorde o consorcio, a ferramenta de deseño amplo que coa participación de entidades de procedencia e natureza distinta, aglutine e guíe o proceso normalizador en todos e cada un dos diversos aspectos que debe abordar.
Aquí vénme á cabeza o primeiro “p”, o da Planificación, que será froito da diagnose previa e do traballo de distintos expertos que nos darán as claves de onde cando e como actuar en cada unha das unidades territoriais que haberá que situar estratexicamente polo país adiante. Vai haber traballo arreo, e bateremos con luces e con sombras, pero é que nisto sábese pouco pois pouco se ten feito, pero o camiño fíxose para ser andado, ou non?.
Tamén nos fai falta o consorcio para ter un Posicionamento común sobre a forma de traballar e os cambios sociais, económicos ou estruturais que van afectar ás distintas políticas lingüísticas que haberá que aplicar en cada momento. E aquí, aínda que ás veces poida non parecelo, tamén hai moito que facer. Estamos moi necesitados de argumentos sólidos, modernos e actualizados dos que botar man ante movementos ou políticas en contra do noso proceso. Os nosos argumentos non se poden quedar nos de sempre. Nin á cidadanía nin a nós nos van valer os mesmos de hai vinte e cinco anos.
A Proximidade, vai ser outro dos factores que xogue ao noso favor. A implantación de servizos e a presenza de unidades espalladas por cidades, vilas, concellos, comarcas, etc., será valorada por parte dos usuarios (practicamente a totalidade da poboación). Haberá que buscar o xeito de estar aí onde se necesite a acción especializada do consorcio “a pé de obra”. Non se pode deixar que se perciba como unha estrutura máis dentro da macroestrutura administrativa. Temos que buscar a implantación territorial como algo preferente, aínda que isto vaia supoñer un esforzo engadido por parte dos responsables, traballadoras e traballadores.
Outra constante dende os nosos principios é o Prestixio do proceso normalizador, e aínda que neste eido levamos andado bastante, grazas outra vez á actitude e profesionalidade do colectivo de compañeiros e compañeiras, que cunha formación, capacidade de traballo e profesionalidade con tan poucos límites como axudas, conseguiron que falar de normalizadores lingüísticos en Galicia sexa falar de profesionais con boa cualificación e aptitude, aínda que non necesariamente se corresponda con altamente remunerados ou laboralmente recoñecidos, e aquí tamén ten un gran labor que facer o consorcio. Debe aspirar a integrar e Profesionalizar en gran medida aos traballadores e traballadoras do colectivo.
Os novos tempos, e os acontecementos aos que recentemente estamos asistindo, van facer que precisemos Protección, no sentido no que os servizos lingüísticos, actuando de forma individual e dispersa, tamén somos moito máis vulnerables á hora de cuestionar ou mesmo atacar as nosas accións. Non é o mesmo estar todos xuntos e agrupados, con directrices e estratexias concretas, que cada quen polo seu sitio. Rematou a “Pax lingüística”, e abriuse unha miserablemente chamada “guerra das linguas”, que nos vai afectar directamente xa, e cando menos durante as inminentes e varias precampañas electorais que nos agardan. Avecíñansenos multitude de titulares e acusacións cruzadas sobre usos e abusos lingüísticos, arteiramente utilizados pola arte da política. Por agora non sabemos o que durará, pero mellor sería que esta treboada nos pillase ao enxoito, baixo unha entidade forte que nos xunguise.
Estas son unha poucas das ideas -con “p”- que se me ocorreron no mes de agosto. Moito queda por dicir do consorcio que todas e todos agardamos, e moito máis se podería escribir, pero queda para outra xeira. Neste labor continuaremos. Mentres, quédanos algúns valores que caracterizan a toda a parroquia dos que na normalización da lingua andamos: perseveranza, profesionalidade e proxección cara un futuro de prosperidade e ventura para o noso idioma.
Valentín García Gómez é técnico de normalización lingüística no Concello da Estrada e foi presidente da CTNL.